سخنان امام علي-سری دهم

سخنان امام علي

مردم باتقوا در ميان آن مردم اهل فضيلت‌ها هستند: منطق آنان درست و صحيح، پوشاك‌شان بر مبناي ميانه‌روي، حركت‌شان بر اساس فروتني است. چشمان خود را از آن‌چه كه به آنان تحريم فرموده، پوشيدند و گوش‌هاي خود را به آن علمي كه براي آنان سودمند است، فرا دادند.

((امام علي (ع))

نفوس انسان‌هاي متّقي هنگام بلا، همان گونه است كه در حالات آسايش.

((امام علي (ع))

روشنايي چشم انسانِ باتقوا در حقيقتي است كه زوال و فنا راهي به آن ندارد و پارسايي و امتناعش درباره‌ي چيزي است كه زوال و نابودي بر سرش تاختن خواهد آورد. بردباري را با علم، و قول را با عمل درمي‌آميزد.

((امام علي (ع))

هيچ حجابي شما را از خدا نبريده و هيچ دري براي ورود به پيشگاه‌اش براي شما بسته نشده است و قطعاً او در هر مكان و در هر زمان و وقتي موجود است.

((امام علي (ع))

اي بندگان خدا! شما را به تقواي الهي توصيه مي‌كنم. زيرا تقواست كه مهار حقيقي از آلودگي‌ها و انحرافات است و استحكام‌بخش [حيات معقولِ] انسان‌ها.

((امام علي (ع))
در جهاد با دشمن‌تان صدق نيّت داشته باشيد.

((امام علي (ع))

اطاعت خداوندي نگهدارنده است از مهلكه‌هاي محيط بر شما و از موقعيت‌هايي كه در انتظار است و از گرمي آتش‌هاي شعله‌ور.

((امام علي (ع))

نفس خود را براي عبادت خداوندي رام و مطيع بسازيد و حركت كنيد به سوي خداوندي با اطاعتي كه شايسته‌ي اوست.

((امام علي (ع))

قرآن معدن ايمان است و متن آن، و سرچشمه‌هاي علم است و درياهاي آن، و باغ‌هاي دادگري است و غديرهاي (گودي‌هاي آب) آن.

((امام علي (ع))

تقوا شما را به زندگي با رفاه و آسايش برمي‌گرداند كه [امروز] براي شما ناپديد مي‌نمايد و شما را به وطن‌هاي وسيع – كه فراتر از مادّه و مادّيات است و جايگاه‌هاي امن و مقامات عزّت – رهنمون مي‌شود، در روزي كه چشم‌ها باز و خيره مي‌ماند.

((امام علي (ع))

هر كس تقوا را پيشه ساخت، سختي‌ها از وي دور و ناپديد شد پس از آن‌كه نزديك بود، و امور براي او شيرين شد پس از تلخي‌هايش. امواج از وي باز شد پس از حمله‌ي انبوهش، و دشواري‌ها براي او آسان گشت پس از مشقت‌هايي كه در آن بود.

((امام علي (ع))

قرآن عزّت و شرفي است براي كسي كه آن را [براي حيات معقول خود] ياور اتخاذ كرده و امان است براي كسي كه وارد آن شود و هدايتي است براي شخصي كه از آن پيروي نمايد و عذر است براي آن انسان كه خود را به آن نسبت بدهد و دليلي است روشن براي كسي كه در سخن گفتن به آن استناد كند و شاهدي است [راستين] براي انساني كه به وسيله‌ي آن احتجاج كند.

((امام علي (ع))

در ياري خداوند براي كسي كه از او بي‌نيازي بخواهد، كفايتي است، و براي كسي كه شفا مي‌جويد، شفايي است.

((امام علي (ع))

حق، گسترده‌ترين اشياء است در توصيف، و محدودترين و تنگ‌ترين اشياء است به هنگام اجراي منصفانه.

((امام علي (ع))

به امر نماز ملتزم شويد و در حفظ آن بكوشيد و اين [فريضه‌ي بااهميت] را فراوان به جاي بياوريد و با اين عبادت بزرگ به خدا نزديك شويد، زيرا نماز براي مردمِ باايمان، واجبِ متعيّن است.

((امام علي (ع))

مرداني از مؤمنان، حقّ نماز را شناختند كه نه زر و زيور مالِ دنيا آنان را به خود مشغول مي‌دارد و نه آن‌چه كه از مال و فرزند باعث چشم‌روشني مي‌شود.

((امام علي (ع))

هر كس زكات را بدون خشنودي نفْس ادا كند و اميد به آن داشته باشد كه به عوضي بهتر از آن برسد، چنين شخصي به سنت اسلام نادان است و پاداش حقيقي را از دست داده، داراي عملي گمراه است و پشيماني دراز.

((امام علي (ع))

دل‌هاي خود را از دنيا بيرون كنيد، پيش از آن‌كه بدن‌هايتان از دنيا خارج شود. شما در اين دنيا در عرصه‌ي آزمايش قرار گرفته‌ايد و براي غير اين دنيا آفريده شده‌ايد.

((امام علي (ع))

مرگ در رابطه با شما چنان است كه گويي چنگال‌هاي خود را در شما فرو برده و حوادث شديد و دشواري‌هاي ترسناك، شما را احاطه كرده است. پس علايق خود را از دنيا قطع و بر توشه‌ي تقوا تكيه كنيد.

((امام علي (ع))

هر انساني بايد كرامت و خير را با پذيرش آن استقبال كند و از هر حادثه‌ي كوبنده، پيش از آن‌كه وارد شود، برحذر باشد. و هر كسي بايد بنگرد در كوتاهي روزها و اقامت اندك در منزلگاهي كه [با سرعت] آن را به منزلگاه ديگر تبديل خواهد كرد.

((امام علي (ع))

حق، چيزي است كه به نفع كسي به جريان نمي‌افتد، جز اين‌كه روزي ديگر به ضرر او سراغش را خواهد گرفت [و برعكس]، و به ضرر كسي جاري نمي‌شود، جز اين‌كه روزي ديگر به سود او به جريان مي‌افتد.

((امام علي (ع))

خداوند سبحان براي بندگان خود چنين مقرر فرموده كه او را اطاعت كنند و پاداش آنان را از روي احسان، افزايش ثواب قرار داده و گسترش پاداش به آنان به خاطر آن است كه خداوند شايسته‌ي افزودن و گستردنِ آن است.

((امام علي (ع))

در آن هنگام كه مردم جامعه حق حاكم را به حاكم ادا كردند و زمامدار نيز حق مردم را به آنان ادا كرد، حق در ميان آنان عزيز شود و مسيرهاي روشن دين هموار، و نشانه‌هاي عدالت معتدل و برپا، و سنّت‌ها در مجراي خود به جريان مي‌افتند.

((امام علي (ع))

هيچ‌كس نمي‌تواند به حقيقتِ آن اطاعتي نايل شود كه شايسته‌ي خداوند سبحان است، هرچند اشتياق او براي تحصيل خشنوديِ خداوندي شديد و تلاش و كوشش او در عمل طولاني باشد.

((امام علي (ع))

قطعي است، براي كسي كه جلالِ خداوند سبحان در جان او و موقعيت آن مقام ربوبي در دلش بزرگ باشد، سزاوار است كه هرچه جز خداوند بزرگ است، نزد وي در مقابل عظمتِ ربوبي كوچك باشد و سزاوارترين مردم براي چنين موضعي- به طور حتم- كسي است كه نعمت خداوندي براي او بزرگ و احسان او براي آن كس لطيف است.

((امام علي (ع))

از زشت‌ترين حالات زمامداران نزد مردمان صالح، اين است كه مردم درباره‌ي آنان گمان فخرفروشي و غرور ورزي داشته باشند و وضع شخصيتي آنان بر كبر مبتني شود.

((امام علي (ع))

آن كس كه وقتي حق به او گفته شود، يا عدالت به او عرضه شود، از شنيدن و پذيرفتن آن‌ها سنگيني احساس كند، عمل به آن دو براي او سنگين‌تر خواهد بود.

((امام علي (ع))

هر گاه خداوند بنده‌اي را پست و ذليل گرداند، علم را براي او ممنوع سازد.

((امام علي (ع))

اگر خداوند در مقابل معصيت كردنش تهديد نمي‌فرمود، باز واجب بود به خاطر شكر نعمت‌هايش معصيت نشود.

((امام علي (ع))

با نابخرد (احمق) هم‌صحبت مباش، زيرا او مي‌خواهد كار خود را براي تو بيارايد و دوست دارد تو هم مثل او باشي.

((امام علي (ع))

هر كسي دو شريك در مال دارد: وارث و حوادث.

((امام علي (ع))

سعادتمندان سراي آخرت، با دعا به بارگاه خداوند، عطر جان‌فزاي بخشش خداوندي را استشمام كرده و در گرو احتياج به لطف و احسان خداوندي، اسيران خضوع به عظمتِ ربّاني‌اند.

((امام علي (ع))

نفْست را براي خودت مورد محاسبه قرار بده، زيرا براي نفوس ديگر حسابگري است جز تو.

((امام علي (ع))

بسا خيرخواهي كه درباره‌ي تو و براي تو خيرانديشي و خيرخواهي مي‌كند، ولي نزد تو متهم است. و بسا راستگويي كه خير دنيا را به تو راست مي‌گويد، ولي از طرف تو تكذيب شده است.

((امام علي (ع))

چه خانه‌ي خوبي است اين دنيا براي كسي كه به خانه (حقيقي) بودنِ آن خسنود نباشد و چه محل خوبي است براي كسي كه آن را براي خود محل وطن اتخاذ نكرده است. يقيني است كه سعادتمندان دنيا در ابديت كساني هستند كه امروز از آن گريزانند.

((امام علي (ع))

در آن هنگام كه زمين، لرزه‌ي بزرگ را بگيرد و قيامت با حوادث بزرگش محقق گردد و هركس به عملي كه كرده، ملحق شود و به هر معبودي آن‌كه عبادتش نموده، برسد و اهل هر طاعتي به مطاع خود نايل آيد، در آن روز، در سنجش عدالت و قسط خداوندي يك نگاه در هوا و صداي آرام حركتِ قدم در زمين به نتيجه و جزاي خود نرسد، جز بر مبناي حق خود.

((امام علي (ع))

اين دنيا خانه‌اي است پيچيده در بلا و معروف به فريبكاري؛ حالات متنوّع آن دوامي ندارد و ساكنانش از حوادث آن سالم نباشند.

((امام علي (ع))

تقواي الهي كليد رستگاري است، و ذخيره براي قيامت، و آزادي از هر عادتِ ثابت، و نجات از هرگونه هلاكت.

((امام علي (ع))

به وسيله‌ي تقواست كه هر جوينده به مقصود خود رسد و هر گريزان نجات پيدا كند و با اين صفتِ شريف است كه براي هر آرمان، توفيق وصول حاصل آيد.

((امام علي (ع))

راويان علم فراوانند و رعايت كنندگانش اندك.

((امام علي (ع))

كسي كه از جهاد كراهت دارد، نبودنش بهتر از حضورش در معركه است و نشستن‌اش بي‌نياز كننده‌تر از حركت و برخاستن اوست.

((امام علي (ع))

سكوت و آرامش بهترين مانع شكست و اضطراب است.

((امام علي (ع))

كسي كه در راه حق شهيد شده است، منزلگه نهايي او بهشت و كسي كه در راه باطل كشته شده، سرنوشتش رو به آتش است.

((امام علي (ع))

به درستي كه مرگ، ويران كننده‌ي لذت‌هاي شماست و تيره‌ كننده‌ي شهوات و دور كننده‌ي مقاصد شما. ديدار كننده‌اي است ناخوشايند. متّصلي است به انسان كه مغلوب نمي‌شود و كشنده‌اي (كينه‌ورزي) است كه نتوان جستجويش كرد.

((امام علي (ع))

برحذر باشيد از دنيا، زيرا اين دنيا به شدّت مكرپرداز و مغرور كننده و فريباست. روزي دهنده است و روزي ممتنع (چيزي مي‌دهد و از چيزي ديگر جلوگيري مي‌كند)، مي‌پوشاند و مي‌كَنَد. آسايشش دوامي ندارد و مشقتش پايان نپذيرد و بلايش متوقف نشود.

((امام علي (ع))

آگاه باشيد! زبان، پاره‌اي از انسان است. هنگامي كه زبان امتناع كند (بند آيد)، از سخن گفتن ناتوان شود و زماني كه زبان به فعاليت بيفتد، سخن گفتن به آن مهلت ندهد. و قطعي است ماييم فرمانروايان كلام كه ريشه‌ها و رگ‌هاي آن در ما روييده و شاخه‌هايش بر ما خميده است.

((امام علي (ع))

جز اين نيست كه انسان به آن‌چه در زندگي اندوخته، مستحق پاداش يا عقاب مي‌شود و به وصول آن‌چه پيش انداخته، گام برمي‌دارد.

((امام علي (ع))

هر كس پنهان و آشكارش و كردار و گفتارش، مخالف يكديگر نباشد، قطعاً امانتِ انسان بودن را ادا كرده و در عبادت اخلاص ورزيده است.

((امام علي (ع))

حقوق مردم مستحق را ادا كن و اگر ادا نكني، قطعاً روز قيامت از كساني خواهي بود كه بيش از همه دشمن دارند.

((امام علي (ع))

به يقين، خيانت بر امت، بزرگ‌ترين خيانت است و فريبكاري‌ِ پيشوايان، زشت‌‌ترين فريبكاري‌هاست.

((امام علي (ع))